Daha önceki makalelerde hata tanımı ve hata yönetimi incelenmişti. Bu makalede, hata tiplerini ve derecelerini incelemeye çalışacağız. Hatalar, tanım ve içerik olarak belirli sınıflara veya derecelere ayrılırlar. Hatarın katogorize edilip, derecelendirilmesi, yazılım geliştirme sürecinin planlanmasında önemli rol oynamaktadır. Edindiğimiz tecrübelere göre, tüm hatalara aynı bakış açısıyla yaklaşmak, karşılaşma yüzdelerini görmezden gelmek projenin bitimine negatif yönde etkilemektedir. Yapılan sınıflandırma ve derecelendirme; aynı zamanda ilgili problemlerin çözümünde kullanılacak test tekniklerinin belirlenmesine de katkıda bulunacaktır.
Kategorizasyon ve derecelendirme çalışmalarında FMEA (Failure Mode and Effect Analysis) tekniği kullanmaktayız. Bu teknik asıl olarak Risk Analizlerinde kullanılsa da, Univera olarak bizler FMEA’ yı test süreçlerimizde hata katogerizasyonu işlemlerine de dahil ettik. Kısaca FMEA tanımı yapacak olursak;
F -> Failure (Hata)
M -> Mode and (Türü ve )
E -> Effects (Etkileri)
A -> Analysis (Analizi)
M -> Mode and (Türü ve )
E -> Effects (Etkileri)
A -> Analysis (Analizi)
Bu çalışma tüm proje ekibinin katılımı ile gerçekleşmelidir. FMEA tekniğinde bulunan risklerin etkileri üçe ayrılır;
1. Sistem açısından önemine göre (severity)
a. Veri Kaybı: Riskin sistemde veri kaybına sebep olması
b. İşlevsellik Kaybı: Riskin sistemdeki bir işlevselliğe bloke etmesi
c. Giderilebilir İşlevsellik Kaybı: Riskin sistemdeki bir işlevselliği bloke etmesi fakat başka bir işlevsellik kullanılarak işlemin gerçekleştirilebilmesi
d. Kısmi İşlevsellik Kaybı: Riskin sistemdeki bir işlevselliğin çok önemli olmayan bazı özelliklerini bloke etmesi
e. Kozmetik Risk: Genellikle kullanıcı ara yüzlerinde ortaya çıkan, işlevselliği etkilemeyen fakat istenmeyen mesaj veya görüntü sergileyen riskler
2. Müşteri açısından önemine göre (priority)
a. Acil (Urgent): Hemen çözülmesi gereken riskler/hatalar
b. Zorunlu (Essential): Sistem kullanıma alınmadan önce kesinlikle düzeltilmesi gereken riskler/hatalar
c. Önemli (Valuable): Müşteri memnuniyetini etkileyebilecek riskler/hatalar
d. Düzeltilse iyi olur (Desirable): Yeterli zaman kalırsa düzeltilmesi iyi olacak riskler/hatalardır. Aksi takdirde bir sonraki sürümde düzeltilebilir.
e. İsteğe bağlı (Discretinary): Daha öncelikli riskler/hatalar düzeltildikten sonra diğer sürümlerde düzeltilebilecek riskler
3. Gerçekleşme olasılığına göre (likelihood)
a. Muhtemel (Likely)
b. Mümkün (Possible)
c. İhtimal dahilinde olmayan (Unlikely)
Risk Analizi ve RPN
Girilen risk dereceleri sonrasında değerler çarpılarak o risk/hata için risk önem katsayısı (Risk Priority Number - RPN) belirlenir. Formül aşağıdaki gibidir;
RPN = (Severity * Priority * Likelihood)
Hataların derecelerinin çarpımı ile ortaya çıkan önem katsayıları kendi içlerinde küçükten büyüğe sıralanılarak öncelikler belirlenir. En küçük önem katsayı olan hata en önemli ve en çok test yapılması gereken koşulu içerir. Tüm bu işlemlerden sonra Univera olarak bizler, hangi teste ne zaman başlanacak, ne zaman sonlandırılacak?. Belirlenen testler ne kadar sürecek? gibi karar süreçlerimizi analitik olarak ölçülebilir hale getirdik. Bir sonraki yazımızda FMEA kullanımı ve teknikleri hakkında bilgi vereceğiz.
Arzu ŞENSOY, Yalçın ÖZÇELİK
Yorumlar
Yorum Gönder