Mobil işletim
sistemleri tarihçesine ve gelişimine bakıldığında 29 Haziran 2007 çok önemli
bir yer tutuyor. O gün Steve Jobs sahneye çıkıp ilk “pinching” hareketi ile tüm
izleyenleri şaşırtığında kimse o gün sunulan yeniliklerin tüm yazılım dünyasını
bu kadar etkileyeceğini öngörememişti.
Aslında mobil işletim
sistemlerinin ortaya çıkışı doksanlı yılların ilk yarılarına kadar uzanıyor.
1992 yılında PDA cihazlarında kalem ile dokunmatik olarak yazı yazma imkanı sunma
amacıyla geliştirmelerine başlanan Windows CE, 1996 yılında ortaya çıktığında
Microsoft rakipsizdi. Ardından, ilk gerçek mobil işletim sistemi olarak kabul
gören Pocket PC yayınlandığında ise yıl 2000 idi.
Microsoft, devam eden
yıllarda Windows Mobile ismini alan bu işletim sistemini geliştirmeyi
sürdürerek 2000li yıllarda Pazar liderliğini elinde tuttu. Özellikle, Microsoft`un
sunduğu genel kabul gören geliştirme ortamlarında uygulama hayata geçirmenin
kolaylığı ile iş uygulamalarında çok başarılı oldu. 2007 yılındaki büyük
değişimden sonra 3 yıl daha ayakta kalan Windows Mobile, 2010 yılında emekli
edilen 6.5 versiyonuna kadar gelişimini sürdürdü. 2000li yıllar özellikle iş
uygulamalarında Windows işletim sisteminin egemenliğinde geçti.
Bu yıllarda Microsoft
pazardaki tek oyuncu değildi. Kişisel akıllı cihaz kullanımında Kanadalı
üretici RIM`in Blackbery`i modeli, sunduğu e-posta, faks, iki yönlü mesajlaşma
özellikleri gibi ofis kullanıcılarına yönelik fonksiyonlar ile öne çıktı. 1999
yılında geliştirmeye başlanan Blackbery OS da 2007 deki değişime her ne kadar
2012`de çıkardığı Blackbery 10 versiyonu ile
ayak uydurmaya çalışsa da başarılı olamadı ve 2013 yılında geliştirmeleri
durduruldu.
Aşağıdaki araştırma, 2007`de
ortaya çıkan iOS ve Android ile yaşanan değişimin
mobil işletim sistemlerinin pazar paylarındaki etkisini açık bir şekilde
gösteriyor :
Android ve iOS hem
kullanıcılara kalemden parmak kullanımına geçerek büyük bir kullanım deneyimi
değişikliği yaşatarak hem de uygulama geliştiricilere sunduğu oldukça yetenekli
geliştirme ortamları sayesinde tüm yazılım dünyasını değiştirdi.
İki platform da ortaya
çıkardıkları uygulama geliştiricilerin kullanıcılara ulaşmasını çok
kolaylaştıran mağazaları ile aynı zamanda yazılım girişimcilerinin önünü
açtılar ve 10 yıl gibi kısa bir sürede değerleri milyar dolar barajını oldukça
aşan Uber, Twitter, Instagram, Snapchat vb. dev yazılım şirketlerinin ortaya
çıkmasını sağladılar.
Günümüze geldiğimizde
ise Android 2008 deki ilk versiyonu olan Cupcake`den Ağustos 2016`da kullanıma
sunulan Nougat`a kadar 7 yeni versiyon yayınladı. Google`ın Linux çekirdeği
üzerine geliştirmeye başladığı Android bugün akıllı telefonların yanında tabletler,
akıllı televizyonlar ve hatta Remix OS vb. projeler ile masaüstü sistemlere de
yayılmaya başladı.
IOS ise Apple`ın kapalı
sistem kararı nedeniyle her nekadar iş uygulamalarında son yıllarda öne çıkmaya
başlasa da toplam kullanım oranlarında Android`in hala oldukça gerisinde.
Microsoft ise Nokia`yı
satın aldıktan sonra geliştirmeye başladığı Windows Phone ve devamı olan
Windows 10 Mobile işletim sistemi ile beklenenin çok gerisinde pazar payı elde
edebildi.
IDC`nin yayınladığı son global pazar payı araştırmasına göre 2016 yılındaki durum aşağıdaki gibi oluşuyor :
Önümüzdeki 5 ile 10 yıl içerisinde mobil teknolojilerin nasıl gelişmeye devam edeceği ve teknoloji şirketlerinin nasıl yol alacağı üzerine en çok konulan konulardan biri olmaya devam ediyor.
Yapılan araştırmalar Augmented Reality yani arttırılmış gerçeklik uygulamaları ve çözümlerinin, sanal gerçeklik ve giyilebilir teknolojilerin bir sonraki büyük devrim olabileceğini öngürüyor. Önümüzdeki yıllar 2007`deki gibi bir değişimin olup olmayacağını hep birlikte göreceğiz...
Referanslar :
- http://bgr.com/2011/12/13/apple-and-google-dominate-smartphone-space-while-other-vendors-scramble/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Windows_Mobile#cite_note-marketshare2-73
- https://en.wikipedia.org/wiki/BlackBerry_OS
- https://en.wikipedia.org/wiki/Android_version_history
- http://www.idc.com/promo/smartphone-market-share/os
- http://www.jide.com/remixos-for-pc
- https://www.quora.com/What-is-the-Next-big-thing-in-Mobile-technology
Emre ÇELİK
Yorumlar
Yorum Gönder